آیا با حقابه قطرهچکانی آبی زیر پوست بختگان خواهد دوید؟
- آیا با حقابه قطرهچکانی آبی زیر پوست بختگان خواهد دوید؟
ایرنا نوشت: دریاچه بختگان در تابستان گرم امسال هم با خشکی دست و پنجه نرم کرد و به رغم وعده‌ها و نویدهایی که برای رهاسازی حقابه این دریاچه داده شده بود هیچ گلویی تازه نکرد و هیچ آبی زیر پوست بختگان در تابستان امسال ندوید، دریاچه بختگان که بارندگی مطلوب بهار امسال جان تازه‌ای در کالبد خشک آن دمیده بود اندک اندک رنگ از رخسار باخت و به همان نمکزار سال‌های قبل تبدیل شد.
امسال هم بخشی از جوجه فلامینگوها در شوره‌زار بختگان یکی یکی جان دادند و همچنان حقابه بختگان بعد از سه سال پیگیری و ممارست در کشاکش بودن یا نبودن آب رفت و در محاق نشست.
با نویدهایی که در اواسط بهار امسال داده شد امیدها برای رهاسازی حقابه بختگان شدت گرفت، اما اکنون در حالی که این تالاب و دریاچه گرمترین روزهای سال را پشت سر گذاشت و در شرایطی قرار گرفت که بیشترین نیاز به حقابه داشت خبری از رها سازی حقابه بختگان نیست، آخرین بازماندگان جوجه فلامینگوها طی هفته‌های گذشته از بستر نمکزار بختگان جمع‌آوری شدند، ده‌ها فلامینگو در شوره‌زارهای این منطقه تلف شدند و هیچ آبی به بختگان نرسید.
این در حالی است که تامین آب کشاورزی اراضی زیر دست سد درود زن و همچنین رهاسازی آب از سد ملا صدرا برای توسعه کشت شلتوک که یکی از آب برترین محصولات کشاورزی استان فارس در فصل تابستان است در اولویت قرار گرفت و تاکنون در مراحل مختلف آب کشاورزی در بالا دست و زیر دست سد درود زن رها شده است اما همچنان از رها شدن حقابه بختگان از سد درود زدن دریغ می‌شود.
اخیرا در نشست هم‌اندیشی حفاظت از حق‌آبه تالاب بختگان در شهرستان خرامه با حضور مدیر کل حفاظت محیط زیست فارس این موضوع مورد بررسی قرار گرفت، جلسه هم‌اندیشی با موضوع چگونگی حفاظت از حق‌آبه تالاب بختگان با حضور حمید ظهرابی؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس، فرماندار شهرستان خرامه، رییس اداره جهاد کشاورزی این شهرستان، تشکل‌های مردم نهاد و جوامع محلی در محل فرمانداری شهرستان خرامه تشکیل شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس در این نشست بیان داشت: احیای تالاب بختگان یکی از اولویت‌های سازمان و اداره کل محیط زیست است و پیگیری برای تامین حق‌آبه بختگان و انجام اقداماتی برای احیای این تالاب و زنده کردن خدمات اکو سیستمی که می‌تواند برای مردم ایجاد کند از اهداف و اولویت‌های محیط زیست است که دنبال می‌شود.
حمید ظهرابی با بیان اینکه 50 میلیون متر مکعب حقابه برای بختگان امسال تخصیص داده شده است گفت: این میزان حقابه اختصاص یافته توسط سازمان آب، تنها بخش اندکی از حق‌آبه مورد نیاز تالاب بوده و نیاز آبی تالاب بختگان بسیار فراتر از این ارقام است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس یادآور شد: ملاک عمل، حجم آب ورودی به تالاب بوده و به این میزان باید شارژ رودخانه نیز اضافه شود. متاسفانه معضلات پیش آمده در حوضه بختگان، نتیجه برنامه یزی‌های غلطی است که ما شاهد نتایج آن هستیم. به عنوان مثال در اکثر حوضه‌های آبخیز کشور در بالا دست بیشتر از حد مجاز از منابع آب استفاده می‌کنند، سد می‌سازند، سطح زیر کشت را افزایش می‌دهند، اراضی دیم را به آبی تبدیل می‌کنند، حقابه‌بر جدید تعریف می‌کنند، معیشت مردم را به برداشت منابع آب پیوند می‌دهند و با این اقدام اشتباه به پایین دست آبی تعلق نمی‌گیرد. ظهرابی ادامه داد: با این شیوه غلط، پایین دست حوضه‌ای آبخیز را خشک کرده و بالا دست‌ها را آباد می‌کند و متاسفانه آن آباد کردن را جزو عملکرد خودشان و مجموعه تحت مدیریتشان گزارش می‌دهند و پایین دستی که نابود شده را به گردن خشکسالی و کم آبی می‌اندازند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس اضافه کرد: سال‌هاست برخی دستگاه‌ها از این شیوه‌های ناپایدار بهره جسته و بدبختانه هنوز هم همین راه را ادمه می‌دهند، تامین حق‌آبه تالاب‌ها جز با مشارکت جوامع ملی که از ذینفعان اصلی تالاب‌ها هستند، محقق نخواهد شد. چون آنها هستند که هم از اثرات مثبت و خدمات اکوسیستمی تالاب بهره‌مند می‌شوند و هم اگر تالاب خشک شود، باید پیامدها و مضرات را تحمل کنند.
این مقام مسئول گفت: حضور و همدلی همه ذینفعان از اهمیت بالایی در احیای تالاب برخوردار است به این دلیل که منافع محیط زیست، تالاب و جوامع محلی مشترک است، هر دو در پایین دست رودخانه قرار دارند و زمانی می‌توانیم موفق به احیای تالاب و اکوسیستم منطقه شویم که بتوانیم آب را تا تالاب بیاوریم. آن زمان، مردم از کارکردهای تالاب و رودخانه و خدماتی که می‌تواند برای آنها داشته باشد بهره‌مند شود و محیط زیست نیز به حفظ تنوع زیستی و احیای تالاب خواهد رسید.
ظهرابی اظهار داشت: امیدواریم با یک برنامه‌ریزی دقیق برای حفاظت از حق‌آبه تالاب بختگان تمهیداتی اندیشیده شود تا با همدلی و تجمیع نیروها از هرگونه سوء استفاده جلوگیری شود و بعد از آن برای مدیریت صحیح تالاب و یکپارچگی و جلوگیری از هر گونه اختلافی باید جوامع محلی یک مجموعه مشورتی با نظارت محیط زیست و فرمانداری‌ها تشکیل دهند.
تالاب و دریاچه بختگان در سال‌های پر آب زیستگاه زمستانه پرندگانی مانند فلامینگو، درنا، کبوتر دریایی، آب‌چلیک، مرغابی، غاز است که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران مهاجرت می‌کنند.
این دریاچه که در فاصله 220 کیلومتری شرق شیراز در استان فارس قرار دارد در حفظ بوم‌ساختار و محیط زیست شهرستان‌های اطراف نیز تأثیر بسزایی دارد و در سال‌های گذشته کاملاً خشک بود و در حالی که امسال بر اثر بارش‌های بهاری حدود 60 درصد آبگیری شد اما در گرمای تابستان باز هم به سمتی خشکی گرایید.
